سیگنال های الکترومغناطیسی ارسالی از تلفن های همراه می تواند بر امواج مغزی و حتی رفتار ما تأثیر بگذارد.
چند سالی است که استفاده از تلفن های همراه در هواپیماها و بیمارستان ها ممنوع شده است، آن هم به این دلیل که امواج الکترومغناطیسی تلفن های همراه موجب اختلال در عملکرد وسایل الکتریکی حساس می شود و ممکن است پیامدهای خطرناکی به دنبال داشته باشد.حال پرسش اینجاست که آیا مغز انسان نیز می تواند از این امواج تأثیر پذیرد و دچار اختلال عملکردی شود؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت که تمامی فعل و انفعالات در مغز انسان در نتیجه ایجاد امواج بیوالکتریکی توسط نرون ها (یاخته های عصبی) و انتقال آنها از طریق رشته های عصبی بسیار پیچیده و به هم تنیده شکل می گیرد. بنابراین بروز هرگونه اختلال در این فرایند می تواند موجب به هم خوردن روند عادی فعالیت مغز و اعصاب شود.
به طور کلی، امواج مغزی شکل گرفته در درون شبکه های عصبی باعث به کار افتادن ذهن و به دنبال آن، فعال شدن اندام های گوناگون بدن می شود. بنابراین، قرار گرفتن مغز انسان درنزدیکی یک منبع تولید کننده امواج الکترومغناطیسی، می تواند به فعالیت طبیعی امواج مغزی لطمه زده و عملکرد عادی آن را مختل سازد. باید دانست که کورتکس مغزی افرادی که درحال صحبت کردن با گوشی تلفن همراه هستند، به شدت از جانب سیگنال های ارسالی از آنتن تلفن همراه مورد تهدید قرار می گیرد.

پژوهش یک گروه از محققان استرالیایی به رهبری دکتر "رادنی کرافت"، از مؤسسه علم مغز وابسته به دانشگاه سوینبورن، به نتایج جالب منتهی شد.در این پژوهش، از 120 داوطلب زن و مرد همگی سالم و بدون سابقه بیماری مغزی بودند، خواسته شد تا در یک آزمایش علمی شرکت کنند بدون اینکه به آنها گفته شود قرار است یک گوشی تلفن همراه نوکیا (که جزو پرکاربردترین گوشی های تلفن همراه در سرتاسر جهان به شمار می آید) پشت سر آنها نصب شود. هدف از انجام این آزمایش، آن بود که مشخص شود آیا امواج ارسالی از تلفن همراه می توان بر عملکرد مغز افراد تأثیر منفی بگذارد یا خیر. اطلاعات و نتایج برآمده از این آزمایش، حکایت از آن داشت که در زمان ارسال امواج از تلفن همراه، قدرت امواج مغزی موسوم به "امواج آلفا" در درون مغز تا حد زیادی افزایش می یابد. علاوه بر این، مشخص شد که میزان تمرکز و فعالیت امواج آلفا در منطقه ای از سر افراد که گوشی تلفن همراه در آنجا نصب شده، بیشتر و شدیدتر بوده است. حال ممکن است بپرسید امواج آلفا چه هستند و چه تأثیری بر عملکرد مغز انسان دارند.

امواج آلفا در مغز

امواج آلفای مغز انسان که با سرعتی بین 8 تا 12 دور در ثانیه در حال حرکت هستند، به عنوان مسئول اصلی ایجاد حس تحریک پذیر و توجه در مغز شناخته می شوند. علاوه بر این، امواج آلفا به نوعی موجب ایجاد توازن درمیان نیروهای داخل مغز شده و ذهن انسان را در وضعیت "هوشیاری" و درک جهان خارج" قرار می دهند. امواج آلفا همچنین به عنوان امواج مغزی مسئول ایجاد حس خواب در انسان عمل می کند.
باتوجه به کارکردهای مهم امواج آلفا، می توان دریافت که هرگونه اختلال در عملکرد این امواج به معنای بروز اختلالات جدی در فعالیت زیستی انسان خواهد بود. تأثیر منفی تلفن های همراه بر امواج آلفا، تا بدان حد می تواند باشد که علاوه بر بروز نوسان در میزان هوشیاری افراد و مختل کردن فعالیت های ذهن آنها، یک سری تغییرات مشخص در نحوه رفتار و تعاملات انسان به وجود می آورد.
"جیمز هورن" و همکارانش در مرکز تحقیقات خواب وابسته به دانشگاه لوبورگ انگلیس، در پژوهشی جامع در زمینه تأثیرگذاری امواج متصاعد شده از تلفن همراه بر امواج مغزی و رفتار افراد دریافتند که این تأثیرگذاری نه تنها در زمان انجام مکالمه تلفنی و روشن بودن گوشی همراه وجود دارد، بلکه پس از قطع تماس وخاموش بودن تلفن همراه نیز تأثیرات منفی این گوشی ها بر الگوی امواج مغزی و رفتاری افراد قابل ملاحظه و جدی است.

دکتر هورن معتقد است که تأثیرگذاری تلفن های همراه حتی در حالت خاموش، امری عجیب و در عین حال هشدار دهنده است. علاوه بر این هورن و همکارانش دریافتند که زمان و کیفیت به خواب رفتن در افرادی که بیش از سایرین با تلفن های همراه در تماس نزدیک هستند، پایین تر از حد عادی است.

 
روش آزمایش آقای هورن و همکارانش به این گونه بود که آنها به پشت سر ده نفر از داوطلبان مرد یک دستگاه گوشی همراه از نوع "نوکیا 6310" (که جزو پرطرفدارترین گوشی های تلفن همراه در جهان به حساب می آید) وصل کردند و تأثیر این کار را بر وضعیت امواج مغزی و خواب آنها سنجیدند. علاوه بر این، آنها در فواصل 30 دقیقه ای و با استفاده از کنترل از راه دور، گوشی های همراه مورد نظر را در حالات روشن، خاموش و آماده باش (Standby) قرار دادند و در هر کدام از این وضعیت ها، الگوی امواج مغزی را اندازه گیری کردند. بررسی نتایج نهایی این آزمایش نشان داد که در اغلب موارد، روشن بودن گوشی تلفن همراه موجب به تأخیر افتادن زمان به خواب رفتن افراد تا یک ساعت می شود (ساعت عادی به خواب رفتن افراد از قبل و در قالب پرسش نامه هایی که پیش از شروع آزمایش به داوطلبان داده شده بود، توسط خود داوطلبان مشخص شده بود).

با این همه، نباید بیش از حد نگران شد و تلفن همراه را به عنوان عامل اصلی بی خوابی و پریشانی ذهنی افراد معرفی کرد. براساس یافته های دانشمندان و پژوهشگران، عوامل دیگری نیز در تغییر الگوهای امواج مغزی و خواب افراد دخیل هستند که میزان تأثیرگذاری آنها گاه بیش از امواج الکترومغناطیسی ارسالی از سوی تلفن های همراه است. اما نباید فراموش کنید که بسیاری از دستگاه ها و تجهیزات الکترونیکی اطراف از قبیل رایانه ها، ماشین لباسشویی، جاروبرقی، مایکروفر و ... نیز دارای امواج الکترومغناطیسی تقریباً قدرتمند هستند که می توانند در کنار هم، تأثیر بسزایی بر عملکرد مغز انسان ها بگذارند. به هرحال، صاحب نظران دنیای پزشکی بر این اعتقادند که استفاده معقول و محدود از تلفن های همراه در صورت نیاز، اختلال چندانی برای مغز ما انسانها ایجاد نمی کند؛ به شرط آن که در زمان عدم نیاز به تلفن همراه، از قرار دادن آن در نزدیکی خود اجتناب کنیم و به عبارت صحیح تر، اعتیاد استفاده از تلفن های همراه را هر چه سریع تر ترک کنیم!

منبع:www.forum.patoghu.com/راسخون/