دورنمایی از دهه آتی :وضعیت جهان در سال 1400 شمسی

"انجمن آینده جهان" سالانه مستند چشم اندازی را برای دهه آتی بر اساس پیش بینی ها و نظریات منتخب ارائه شده در نشریه این انجمن (فیوچریست) منتشر میکند . این نظریات ،پیش بینی های قطعی برای آینده نبوده بلکه پیشامد های ممکن یا طرح های مناسبی برای آینده است که از آنها میتوان در ارائه الگوهای نوین فردا بهره برد.به همین منظور دور نمای پش بینی شده برای دهه آتی یعنی سال 1400 شمسی ارائه شده است .این نظریات آینده پژوهانه در حوزه های کسب وکار و اقتصاد ،انرژی،منابع،محیط ،سکونتگاها ،دولت،شیوه زندگی ،زشکی ،علم و فناوری،جامعه اطلاعاتی،کار و مشاغل و امورجهانی سازماندهی شده اند.همچنین در بخش های انتهایی این چشم انداز ،آخرین راهکارها برای نجات محیط زیست ،گزینه های طلایی ،آینده جلبک ها و مشاغل دنیای فردا ارائه شده اند

پیش درآمد

آینده نگاری چیست ؟

آینده نگاری تلاشی نظام مند برای نگاهی علمی به آینده بلند مدت است که با به کارگیری تجزیه و تحلیل منابع ، الگوها و عوامل تغییر و یا ثبات به تجسم آینده های بالقوه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد .در آینده نگاری است که می توان دریافت چگونه از تغیرات "امروز"،واقعیت فردا متولد می شود .درواقع ،آینده نگاری یعنی آمادگی برای آینده از طریق به کار بردن منابع موجود به بهترین وجه ممکن در راستای ارزش ها .آینده پژوهی معادل لغات لاتین Futures study است .لغت جمع Futures اشاره بر آن دارد که با بهره یگیری طیف وسیع روش شناسی ها ، به جای تصویر فقط یک آینده ، در این علم به گمانه زنی های نظام مند و خردورزانه ، درباره نه فقط یک "آینده" بلکه چندین آینده متصور "مبادرت ورزیده میشود .بدین ترتیب موضوعات آینده نگاری در برگیرنده ی  گونه های "ممکن"مطلوب"و متحمل برای دگرگونی از حال به آینده است .

در حالی که آینده اساسا قرین با عدم قطعیت است .ولی با وجود منابع اطلاعاتی گوناگون و تجارب متنوع در گذشته و حال ،آینده نگاری میتواند انسانها را به آینده درخشان تری رهنمود سازد،چراکه غفلت از رصد تغیرات آتی ، میتواند شکست های سنگینی را به بار آورد.بدین ترتیب است که عدم قطعیت نهفته در آینده برای برخی ،توجیه کننده عدم دوراندیشی آنان است و برای عده ای دیگر منبعی گرانبها از فرصت ها .

مجامع علمی آینده نگاری

دو سازمان بسیار معتبر برای آینده نگاری در جهان وجود دارد که عبارت اند از انجمن آینده جهان(World futures society)و فدراسیون جهانی آینده پژوهی (World futures studies Federation).این سازمانها به ترتیب در سال 1346 شمسی (1967)در ایالات متحده و 1352شمسی (1973)در فرانسه تاسیس شدند.WFSعلاوه بر عضوگیری بیش از 40 هزار نفر تا کنون ،فقط در اوایل دهه 1360 شمسی (1980)متجاوز از 5 هزار نفر را در همایش های مختلف آینده پژوهی گرد آورده و موفق به انتشار مجله futureistگردید.

از طرف دیگر WFSFکه نسبت به WFSسازمان بین المللی تری محسوب می شود،آینده پژوهان سرتاسر جهان را در انجمنی حرفه ای گردهم آورده است .همچنین در دهه 1360 شمسی (1980)انشارات علمی Elsevierدر هلند ،نشریه علمی معروف Futures  را بنا گذاشت که هم اکنون معتبر ترین نشریه دانشگاهی در زمینه آینده پژوهی محسوب میشود .

رویکرها و روش های علمی آینده نگاری

به حکم عقل سلیم، انسانها علاقه مند به آکاهی از آن هستند که آینده ممکن است آبستن چه پیشامد هایی باشد،کدام یک از مطلوبیت بیشتری برخوردار برخوردار است .بر همین اساس است که سه رویکرد اصلی در مطالعات آینده پژوهی وجود دارد که عبارت است از :آینده پژوهی تحلیلی ،آینده پژوهی تصویربرداری و آینده پژوهی هنجاری .

همچنین روشهای علمی مختلفی برای آینده نگاری توسعه یافته اند که برخی از آنها عبارتند از : دیده بانی آینده ،دلفی،تجزیه و تحلیل پیشرانها ،سناریو پردازی ،چشم انداز سازی نقشه راه،پسانگری،مدل سازی ، شبیه سازی  وترکیبی از روش های فوق.

روح الامین حسینی ........ادامه دارد