در سال 1941 مهندسی سوئیسی به نام جرج د.مسترال (George de Mestral) به ایدهی ساختن بست حلقه و قلاب (hook-loop fastener) دست یافت.
این
ایده زمانی به فکر او رسید که به همراه سگش در دامنهی کوه آلپ به گردش
پرداخته بود. او به مشاهدهی دقیق دانههای گیاهی که به لباس او و به بدن
سگش چسبیده بودند پرداخت و در زیر میکروسکوپ متوجه تعداد زیادی ساختارهای
قلاب مانند شد که میتواند در هر چیز مانند لباس و خز حیوانات و یا مو به
دام بیفتد. او پی برد که میتوان دو سطح را به این ترتیب به یکدیگر
چسباند.حال او تنها باید راهی برای ایجاد این حلقه و قلابها مییافت.
او
ایدهی خود را به یک خیاط گفت و خیاط با استفاده از پارچه کتانی دو نوار
ساخت که کار میکرد اما دوام زیادی نداشت و به سرعت پاره میشد. بنابراین
او از نایلن (nylon) که به تازگی ابداع شده بود برای مقصود خود استفاده
کرد. این الیاف سنتتیک (synthetic fibers) دارای خواص فوقالعادهای بود؛
نایلن آسیب نمیدید، پاره نمیشد و نمیپوسید و میشد آن را به ضخامتهای
مختلفی در آورد.
نایلن به تازگی ابداع شده بود و با آزمایش و خطاهای
بسیار، مسترال (Mestral) به این نتیجه رسید که الیاف نایلن در زیر نور
مادون قرمز (infrared) میتوانند به شکل قلاب در آیند که برای بخش قلاب
(hook) بست بسیار مناسب بود. برای بخش حلقه (loop) او رشتههای الیاف
نایلن را در هم تنید و آن را در
حرارت قرار داد و مشاهده کرد که الیاف علاوه بر اینکه شکل و حالت خود را
حفظ میکنند، حالتی فنری (elastic) به خود میگیرند. با وجود پیشرفتهای
د.مسترال، حدود 10 سال طول کشید تا وی به ساختاری از حلقه و قلاب دست یابد
که به خوبی با یکدیگر جفت شوند و بتوان آن را بارها باز و بسته کرد و
بالاخره در سال 1951 اختراع خود را به ثبت رساند. با وجود تلاشهای
د.مسترال این محصول با اقبال عمومی مواجه نشد و بیشتر به وسیلهای ارزان
قیمت و بیمصرف شبیه بود و مدتها طول کشید تا جایگاه خود را در صنایع
نساجی باز کند.
اما
شاید ستارهی اقبال آقای د.مسترال زمانی طلوع کرد که اختراع او، که حالا
نام تجاری ولکرو (velcro) به خود گرفته بود در صنایع فضایی به کار گرفته
شد. velcro در لباسهای حجیم فضانوردان، (برای حرکت بهتر در هنگام پوشیدن)
بةکار گرفته شد. استفاده بعدی ولکرو در لباس اسکی بازها و لباسهای غواصی
بود که شباهت زیادی با لباس فضانوردان داشت.
بزودی ولکرو مورد حمایت NASA قرار گرفت و با اضافه کردن پلی استر رشتههای آن تقویت شد.توان ولکرو
یک
قطعه 2 اینچی (cm 3.08) از ولکرو کافیست تا شخصی با وزن 175 پوند (تقریبا
80 کیلوگرم) را نگه دارد. قدرت اتصال بستگی به میزان درهم تنیدگی مناسب
حلقه و قلاب، مساحت درتماس با قلاب و ماهیت نیروی کششی جداکننده دارد. اگر
ولکرو برای اتصال دو سطح سخت (صلب) به کار رود این اتصال به دلیل انتشار
نیروها در راستای تمام قلابها بسیار محکم خواهد بود. همچنین هر نیرویی که
دو قطعه را در کنار هم نگه دارد تعداد بیشتری حلقه و قلاب را در تماس با
هم قرار می دهد. لرزش نیزباعث اتصال بهتردو سطح می شود.
اگر یک یا هردو
سطح انعطاف پذیر باشند؛ مانند درپوش جیب، دوقطعه با وارد آوردن نیرو بر
تعداد کمتری قلاب از یکدیگر جدا خواهند شد.اگر سطح انعطاف پذیر در جهتی
موازی با سطح ولکرو کشیده (کنده) شود، نیروها همانند دو جسم صلب بطور
موازی در سرتاسر سطح انتشار خواهد یافت.
1.افزایش سطح (مساحت) اتصال ( با بکار بردن قطعه بزرگتری از ولکرو )
2.اطمینان از اینکه نیروها موازی با سطح ِ بست بکار رفته اند.
3.افزایش تعداد حلقه و قلاب در هرسانتی متر مربع
کاربرد |
خاطر کاربرد آسان، بست حلقه و قلاب (hook-loop fastener) در هر جا که نیاز
به اتصال موقت دو سطح وجود دارد به کار می رود. استفاده از این بست در
پوشاک بسیار رایج است و جایگزین زیپ و دکمه شده است. در کفش جاگزین
مناسبی برای بند کفش شده است. در پوشاک انطباق پذیر (adaptive clothing)
که برای افراد دارای ناتوانی فیزیکی و سالمند طراحی شده است و همچنین در
ابزار کوهنوردی و هر وسیلهی قابل تصور دیگری به کار رفته است.
ناسا
بزگترین مصرف کننده ولکرو بشمار می رود.هر شاتل فضایی دارای بیش از ده
هزار اینچ از نوع خاصی ولکرو است کهحلقه هایی از جنس تفلون (Teflon)، قلاب
هایی از جنس پلی استر (Polyester) و زمینه ای از جنس شیشه است. ولکرو در
همه جا کاربرد دارد از لباس فضانوردان تا تکیه گاه تجهیزات فضایی. در
شرایط بی وزنی در مدار، ولکرو برای اتصال موقت اجسام و جلوگیری از غوطهور
شدن آنها بکار می رود. در زمان صرف غذا فضانوردان از سینی هایی استفاده می
کنند که با استفاده از این بست به ران هایشان متصل است.
در لباس های
ارتش آمریکا از نوعی جدیدی ولکرو استفاده می شود که در هنگام باز و بسته
کردن صدایی تولید نمی کند و به این ترتیب موقعیت سرباز لو داده نخواهد شد.
روند ساخت این نوع بی صدا ( کاهش صدا تا 95% ) از ولکرو جزء اسرار نظامی
محسوب می شود.
.: Weblog Themes By Pichak :.